KURŞUN VE ÇİNKO MADENLERİ

KURŞUN ve ÇİNKO MADENLERİ

1) NE İÇİN MADENCİLİĞİ YAPILIR

Kurşun Madeni

*Akü ve pil üretiminde kullanılmaktadır.

*Kablo yapımında kullanılmaktadır.

*Sanat ve mimari alanlarında kaplama, koruma amacıyla kullanılmaktadır.

*Mühimmat üretiminde kullanılmaktadır.

*Kimya endüstrisinde çeşitli alanlarda kullanılmaktadır.

*Yakıt üretiminde ve eldesinde kullanılmaktadır.

*Sanayi alanlarında kaplama, döküm çalışmalarında kullanılmaktadır.

*Alaşımların oluşturulmasında kullanılmaktadır.

*Makine sanayiinde üretimde kullanılmaktadır alanlarında kullanılır.

Çinko madeni ise :

Demir, alüminyum ve bakır madenlerinden  sonra en çok kullanılan metal madenleri arasında yer alan çinkonun kimyasal özelliklerine bağlı olarak kullanım alanları da çeşitlidir. Havadan etkilenmediği için sac gibi çeşitli çatı uygulamalarında, çelik gibi metalleri korozyondan korumak için galvenizleme işlemlerinde, otomotivde kullanılan bazı dökümlerin kalıplarında, demir levhaların kaplanmasında çinko kullanılır. Pirinç, nikel, gümüş gibi bazı metallerle çeşitli alaşımlarda da kullanılan çinko, alaşım olarak özellikle kaplama uygulamalarında önemli rol oynar. Çinko madeni alaşımları döküme uygundur ve daha ucuzdur. Pirinç, galvaniz, bakır, alüminyum, magnezyum gibi metallerle oluşturulan çeşitli alaşımlar birçok ürünün hammaddesidir.

Doğada çok bulunan çinko madeni, ekstraktif metalurji dallarından biri olan pirometalurji işlemlerle üretilen malzemelerde önemli rol oynar. Kıymetli metallerin cevherden ayrılması ve malzemenin çeşitli fiziksel ve kimyasal değişimlere uğramasını sağlamak amacıyla kullanılan bir dizi ısıl işlemler olan pirometalurjik uygulamalar sayesinde çinko  madeni gibi metaller kazanılır.

Çinko madeni içeren bileşik ve alaşımların kullanıldığı bazı ürünleri şöyle sıralayabiliriz; diş dolguları ve alçıları, süs ve sanat ürünleri, ilaç ve merhemler, kozmetik ürünleri, saat akrep ve yelkovanları, kibrit, oto lastikleri, lambalar, tarım ilaçları, tekstil boyaları, lehim, mobilya yüzey koruma ürünleri, vitamin ve mineral katkıları, pil gövdeleri, yazıcı mürekkebi, sabunlar, koku gidericiler, kauçuk, pudralar, televizyon ekranları…

Çinko madeninin insan sağlığı ve hayatın devamı için önemli bir yeri bulunur. Havada, toprakta ve suda çinko mineralleri bulunur. Temel gıdalardan bazıları çinko içerir. Metabolizmanın faaliyetlerine katılan önemli bir mineraldir. İnsan vücudundaki bazı organlarda çinko önemli rol oynar. Karaciğer, kas, böbrek ve göz gibi organlarda çinko vardır. Vücutta gerçekleşen birçok biyokimyasal reaksiyonda yaklaşık 100 çeşit enzimi aktif hale getirdiği tespit edilmiştir. DNA sentezi, kandaki akyuvarlar ve antikorların oluşması gibi durumlarda çok önemli bir mineraldir. Çinko madeni tuzları, antiseptik, astringet, kostik, toksik olarak birçok tedavide kullanılır.

Çinko madeni eksikliği insan vücudunda bazı olumsuz durumlar ortaya çıkarır. Örneğin çinko vücutta gerekli olan miktarın altındaysa şeker ve prostat sorunları ortaya çıkabilir. İştahsızlık, çocuklarda gelişim sorunları, yaraların iyileşmemesi, saç ve tırnak sorunları gibi birçok sağlık sorununda çinko eksikliğinin etkisi vardır.

El ve ayakların sürekli soğuk olması, tat ve koku alma duyularının azalması ve tırnaklardaki beyaz lekeler çinko eksikliğinin belirtisidir. İshal ve cilt lezyonları ise aşırı çinko eksikliği sebebiyle ortaya çıkabilmektedir.

Yüksek oranda lifli gıda tüketimi, alkol, aşırı sportif faaliyetler çinko eksikliğine yol açar. Dünya Sağlık Örgütü (WHO) verilerine göre, çinko eksikliği sebebiyle ortaya çıkan hastalıkların dünya genelinde yılda 450 bin çocuğun ölümüne yol açtığı tahmin edilmektedir.

Çinko  madeni Büyüme ve gelişme için gerekli olan minerallerdendir

Bağışıklık sistemini güçlendirerek enfeksiyonlara karşı direnci artırır

Bağışıklık sistemi, çinko gibi metalleri bakterilere karşı silah gibi kullanmaktadır

Çinko eksikliği grip, nezle, soğuk algınlığı ve üst solunum yolları rahatsızlıklarına yakalanma riskini artırır

Yaraların iyileşmesine yardımcı olur

Koklama ve tat alma duyularında çinkoya ihtiyaç duyulur

Hamile kadınlarda fetüsün büyümesine yardımcı olduğu için bu dönemde kadınlar çinko içeren gıdalara ihtiyaç duyar

Erkeklerde sperm üretimine katkısı vardır

Dokuların yenilenmesi ve tümörlerin yok edilmesinde önemli bir faktördür

Kanserle mücadelede önemli rol oynayan ve bağışıklık sistemine önemli katkısı olan t-hücrelerinin olgunlaşmasında çinkonun büyük etkisi vardır

Çinko eksikliğinde t-hücrelerinin yol olduğu; boğaz, yemek borusu, akciğer ve prostat kanserlerine yakalanma riskinin arttığı tespit edilmiştir.

Kolibasili ve verem gibi hastalıklara yol açan bakteri ve virüslere karşı bağışıklık sistemine yardımcı olur

Yaşa bağlı görme bozukluklarına ve sarı noktaya bağlı körlüğe karşı önemli rol oynar

Ölümcül Wilson hastalığına karşı çinko terapisi uygulanır

Diyabet, tırnak tedavileri, sedef ve bazı deri hastalıklarının tedavisinde gerekli miktarda çinko alımı sağlanır.

Çinko ve Gıdalar

Çinko, birçok gıdada belirli oranlarda bulunur. Bir insanın günlük çinko ihtiyacı en az 15 mg’dır. Günlük 50 mg’dan fazla çinko alımı ise tavsiye edilmiyor. Çocuklarda 0-10 yaş arasında 5-10 mg günlük çinko alımı yeterli görülüyor. Hamile kadınlarda ise günlük 20 mg çinko alımı tavsiye ediliyor. Fazla çinko alımı bakır emilimini bozarak bağışıklık sistemini zayıflatır.

Çinko içeren gıdaların başında et ve deniz ürünleri gelir. Diğer çinko içerikli gıdalarda bazıları da şunlardır: Et, balık, beyaz et, karides, istiridye, midye, ayçiçeği ve kabak çekirdeği, badem, ceviz, fındık, tahıllar, baklagiller, karaciğer, buğday tohumu, peynir, süt, yumurta, avokado, brokoli, lahana, mısır çinko madeni bulunur. Vücudumuz ihtiyaç duyar veya çinko katkılı ilave vitamin ilaçları ile bünyemize alırız. Bu ilaçların üretiminde çinko madeni ana madendir. 

2)NEREDE BULUNUR 

Kurşun madeni üretiminde ve ihracatında söz sahibi olan ülkeler şöyledir;

Meksika

ABD

Çin

Peru

Şili

Avustralya

Dünyada çinko madeni üretim miktarı 12 milyon ton civarındadır. Dünyada çinko madeni üretimi ve ihracatında söz sahibi olan ülkeler ise şöyledir;

Çin

Peru

Avustralya

Meksika ve

Kanada

Ülkemizde ise 45 adet kurşun-çinko madenleri yatağı bulunmaktadır. Geçmiş zamanlarda Balya, Akdağmadeni ve Keban’da yoğun şekilde kurşun-çinko madenleri işletilmektedir. Günümüzde ise kurşun-çinko madeni üretimi yapan madenlerimiz şöyledir;

 Akdağmadeni-Yozgat

 Çamardı ve Aladağ (Kayseri)

Koyulhisar (Sivas)

Gümüşhacıköy (Amasya)

Balya (Balıkesir)

Yenice (Çanakkale)

Köprübaşı (Giresun)

Türkiye’de 1.9 milyon ton metal kurşun ve 2.9 milyon ton metal çinko madenleri rezervi olduğu tahmin ediliyor.

#MADENKURŞUNÇİNKO #MADEN #KURŞUN #ÇİNKO #MADENKURŞUN #MADENÇİNKO #MADENMÜHENDİSLİĞİ #FACEBOOKMADENSAFYASI #MADENMÜHENDİSLİĞİ #KURŞUNÇİNKO #MİNERAL #METAL #MADENMÜHENDİSLİĞİ  #madenmühendislerinekadro 

4️⃣1️⃣

4️⃣2️⃣